Dự trữ ngoại hối của Việt Nam gia tăng đều từ năm 2016 cho đến nay. Theo IMF số lượng dự trữ đã lên gần mốc 100 tỷ USD. Đây là công cụ giúp NHNN ổn định tiền tệ trong nước. Và hỗ trợ các hoạt động xuất khẩu của quốc nội. Do đó sự gia tăng mạnh mẽ này gây e ngại ảnh hưởng xấu đối với nền kinh tế. Nhưng thực chất đều này không đáng lo ngại. Lượng dự trữ ngoại hối Việt Nam đang nằm trong mức an toàn cho nền kinh tế. Có một điều đặc biệt là gần đây NHNN đã ngừng mua ngoại tệ giao ngay; chuyển qua hình thức mua theo kỳ hạn 6 tháng.
Mục Lục
IMF: Dự trữ ngoại hối Việt Nam tăng mạnh
Báo cáo cập nhật vào tháng 3/2021 của Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) riêng về Việt Nam cho thấy những dữ liệu và dự báo đáng chú ý. Trước hết, theo báo cáo này, quy mô dự trữ ngoại hối của Việt Nam đã gia tăng mạnh mẽ trong năm 2020. Và dự báo tiếp tục vượt xa mốc 100 tỷ USD trong năm 2021.
Dữ liệu của IMF cho thấy, dự trữ ngoại hối của Việt Nam đến cuối năm 2020 đã đạt 94,8 tỷ USD. Đánh dấu chuỗi gia tăng mạnh mẽ kể từ năm 2016. Và theo dự báo của tổ chức này, quy mô đó sẽ tiếp tục tăng mạnh trong năm 2021; với dự kiến đạt 113,7 tỷ USD. Với dự báo trên, dự trữ ngoại hối của Việt Nam có thể tăng thêm gần 19 tỷ USD trong năm nay.
Dự trữ ngoại hối quốc gia có những cấu phần khác nhau. Bao gồm cả vàng, được xác định và đánh giá lại tại các thời điểm. Với Việt Nam, đà tăng mạnh những năm vừa qua ghi nhận chủ yếu từ hoạt động mua ròng ngoại tệ mà Ngân hàng Nhà nước thực hiện. Được đại diện Chính phủ cập nhật tại một số thời điểm thời gian qua…
Đi cùng với mua vào ngoại tệ, lượng VND cung ứng lớn cũng ghi nhận những năm gần đây. Như trên, với dự báo của IMF; dự kiến hoạt động mua vào ngoại tệ và lượng VND cung ứng lớn sẽ tiếp tục thể hiện trong năm nay.
NHNN ngừng mua ngoại tệ giao ngay
Điểm khác biệt là từ đầu năm Ngân hàng Nhà nước đã ngừng mua ngoại tệ giao ngay. Chuyển sang mua USD kỳ hạn 6 tháng. Tần suất mua cũng vừa có thay đổi. Từ giao dịch hàng ngày sang tập trung chỉ một ngày trong tuần theo điều chỉnh gần đây.
Cùng với dự báo trên, báo cáo của IMF đưa ra dự báo các chỉ tiêu cơ bản khác về triển vọng kinh tế Việt Nam trong năm 2021.
Cụ thể, IMF dự báo Việt Nam sẽ đạt tăng trưởng GDP ở 6,5%; quy mô GDP theo đó tăng từ mức 340,8 tỷ USD năm 2020 lên 364,1 tỷ USD cuối năm 2021; kiểm soát lạm phát ở 4%.
Một chỉ tiêu đang thu hút sự chú ý trên thị trường thời gian gần đây là Ngân hàng Nhà nước tính toán thận trọng hơn về tăng trưởng tín dụng năm nay. Thậm chí có đồn đoán “siết lại”. Tuy nhiên, theo dự báo của IMF, tăng trưởng tín dụng của Việt Nam năm nay sẽ vẫn duy trì tốc độ như năm vừa qua. Nhỉnh hơn một chút, từ 12,1% năm ngoái lên dự kiến 12,3%.
Nếu dự báo trên hiện thực, dự kiến 2021 sẽ là năm thứ tư liên tiếp tăng trưởng tín dụng ổn định dưới 13%. Tạo một giai đoạn thấp hơn hẳn tốc độ 17-18% những năm liền trước đó.
Tăng dự trữ ngoại hối có phải chuyện xấu?
Câu hỏi gây nhiều tranh cãi là liệu dự trữ ngoại hối tăng mạnh có phải là chuyện xấu hay không? Một số người cho rằng chuyện tăng dự trữ ngoại hối là xuất phát từ nỗ lực ngăn chặn đồng nội tệ tăng giá; thể hiện chính sách thương mại “hàng xóm ăn mày”; tức tăng xuất khẩu trên chi phí của những nước khác.
Tuy nhiên, cũng có luận điểm để có thể đi đến kết luận trái ngược. Đối với những nước nhỏ, mục tiêu của họ chỉ đơn giản là giảm rủi ro biến động tỷ giá xuống mức thấp nhất. Chứ không phải giữ cho đồng nội tệ giá rẻ. Và đối với các nước đang phát triển, dự trữ ngoại hối chính là cứu cánh cho thanh khoản. Nếu như dòng vốn nước ngoài đột ngột bị rút ra. Bài học đã được rút ra từ khủng hoảng tiền tệ châu Á cuối những năm 1990.