Các doanh nghiệp hiện nay nói đến vấn đề khen thưởng cho nhân viên của mình thì có rất nhiều cách. Bên cạnh việc sử dụng tiền thưởng, quà tặng hay các chế độ đãi ngộ,.. Có một hình thức thưởng cũng được nhiều doanh nghiệp, công ty tại Việt Nam sử dụng, nhất là các công ty vừa và nhỏ áp dụng cho những nhân viên lâu năm có nhiều đóng góp. Đó là phát hành cổ phiếu ESOP cho người lao động. Hình thức này có nhiều ưu điểm tốt cho cả người lao động và doanh nghiệp nhưng bên cạnh đó cũng có nhiều điều cần lưu ý mà những người chủ doanh nghiệp cần biết.

Cùng radiohoo.com tìm hiểu về những thông tin về loại cổ phiếu ESOP này và điều kiện phát hành của nó như thế nào trong bài chia sẻ ngay sau đây.

Tìm hiểu về cổ phiếu ESOP

Cổ phiếu ESOP còn gọi là Employee Stock Ownership Plan. Đây là là loại hình cổ phiếu được phát hành theo chương trình lựa chọn cho người lao động của một công ty Đại chúng.

Mục đích là để gắn lợi ích của nhân viên với kết quả hoạt động kinh doanh của DN. Vì khi đã sở hữu một phần công ty thì nhân viên sẽ đóng góp công sức nhiều hơn vào hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp.

Trên thực tế, những người được nhận cổ phiếu ESOP sẽ là những lao động làm lâu năm. Họ có những đóng góp nhất định trong sự phát triển của công ty. Thông thường tiêu chuẩn này nằm trong Điều lệ hoặc các quy chế ban hành của công ty.

Các điều kiện để phát hành cổ phiếu ESOP

Để được phát hành cổ phiếu ESOP. Các doanh nghiệp là công ty cổ phần phải đáp ứng được các điều kiện dưới đây:

• Công ty Đại chúng có chương trình lựa chọn và kế hoạch phát hành cổ phiếu. Tất cả kế hoạch này đã được Đại hội đồng cổ đông thông qua. Tổng số cổ phiếu phát hành theo chương trình trong mỗi 12 tháng không được vượt quá 5% số cổ phần đang lưu hành của công ty
• Hội đồng quản trị phải công bố rõ các tiêu chuẩn và danh sách người lao động được tham gia. Đồng thời công bố nguyên tắc xác định giá bán, nguyên tắc xác định số cổ phiếu được phân phối cho từng đối tượng và thời gian thực hiện
• Công ty phải có đủ nguồn vốn thực hiện. Căn cứ theo báo cáo tài chính gần nhất được kiểm toán từ các nguồn. Như là Thặng dư vốn, Quỹ đầu tư phát triển, Lợi nhuận sau thuế chưa phân phối, quỹ khác,..

Các trường hợp lưu ý khi muốn phát hành cổ phiếu ESOP

Trường hợp công ty đại chúng là công ty mẹ phát hành cổ phiếu để thưởng cho người lao động. Vậy thì nguồn vốn thực hiện được căn cứ trên báo cáo tài chính của công ty mẹ. Riêng từ nguồn lợi nhuận sau thuế chưa phân phối. Nguồn vốn thực hiện không được vượt quá mức lợi nhuận sau thuế chưa phân phối trên báo cáo tài chính hợp nhất được kiểm toán.

Trường hợp nguồn vốn thực thấp hơn lợi nhuận sau thuế chưa phân phối trên báo cáo tài chính hợp nhất. Nhưng lại cao hơn mức lợi nhuận sau thuế chưa phân phối trên báo cáo tài chính của công ty mẹ. Vậy thì công ty chỉ được sử dụng lợi nhuận sau thuế chưa phân phối sau khi đã điều chuyển lợi nhuận từ các công ty con về công ty mẹ.

Trường hợp công ty phát hành cổ phiếu thưởng cho người lao động. Tổng giá trị các nguồn vốn phải đảm bảo không thấp hơn tổng giá trị vốn cổ phần tăng thêm. Cần áp dụng theo phương án được Đại hội đồng cổ đông thông qua.

Lợi ích của cổ phiếu ESOP mang lại

Nhân viên của doanh nghiệp có lợi gì?

Cổ phiếu ESOP được phát hành ưu đãi dành cho cán bộ nhân viên của công ty. Vậy nên đây được coi là hình thức nhằm khích lệ, tạo động lực làm việc cho những người nhận ESOP. Ngoài ra còn đem lại nhiều lợi ích khác cho nhân viên. Như là giảm thuế thu nhập cá nhân và tạo sự gắn kết của nhân viên với công ty.

Việc được nhận cổ phiếu ESOP với mức giá hấp dẫn, công ty làm ăn phát triển, giá cổ phiếu trên thị trường tăng cao. Điều này sẽ làm tăng động lực cống hiến của nhân viên công ty. Trách nhiệm của nhân viên công ty đồng thời tăng lên khi nắm giữ cổ phiếu và được coi là những cổ đông của doanh nghiệp.

Lợi ích doanh nghiệp nhận được

Việc phát hành cổ phiếu ESOP sẽ giúp các doanh nghiệp có thể giữ chân được nhân sự tốt. Cũng nâng cao trách nhiệm của nhân viên khi đang là cổ đông của công ty.

Ngoài ra, doanh nghiệp khi phát hành ESOP sẽ không phải chi thưởng bằng tiền mặt. Mà sẽ sử dụng nguồn lợi nhuận giữ lại để phát hành. Điều này giúp cho doanh nghiệp có thể giữ lại nguồn tiền mặt đáng kể để phục vụ mở rộng sản xuất kinh doanh. Số lượng cổ phần tăng lên giúp doanh nghiệp gia tăng vốn điều lệ. Số vốn này sẽ được dùng vào nhiều việc hữu ích như tái đầu tư vào các dự án mới và rất nhiều cơ hội dầu tư khác.

Những rủi ro của việc sử dụng cổ phiếu ESOP trong doanh nghiệp

Khi phát hành ESOP, lượng cổ phiếu sẽ tăng. Và từ đó làm pha loãng giá trị của mỗi cổ đông trong công ty. Từ đó, tỷ suất lợi nhuận trên mỗi cổ phiếu suy giảm. Ngoài ra, với trường hợp cổ phiếu ESOP được phát hành chủ yếu cho ban lãnh đạo. Điều này sẽ có thể gây ra những xung đột lợi ích giữa các bên trong chính công ty.